Principi zvanične statistike
Statistička komisija UN – a sa namjerom da pomogne i stimulira proces razvoja i harmonizacije zvanične statistike na državnom i međunarodnom nivou i utvrdi uloga zvanične statistike i pruže opće smjernice za funkcionisanje statističkih sistema usvojila je osnovne principe zvanične statistike.
Statističke agencije imaju obavezu da se pridržavaju ovih principa.
Princip 1: Relevantnost, nepristrasnost i jednaka dostupnost
“Zvanična statistika je neophodan element informacijskog sistema svakog demokratskog društva, ona daje vladi, ekonomiji i javnosti informacije o stanju na ekonomskom, demografskom i društvenom području, te na području okoliša. U ovu svrhu, statističke agencije moraju prikupljati statističke podatke koji zadovoljavaju test upotrebljivosti kod korisnika i staviti ih na raspolaganje javnosti, da bi se ispoštovalo pravo građana na javnu informaciju.”
Princip 2: Profesioni standardi i etika
“Da bi se odrµalo povjerenje u zvaničnu statistiku, statističke agencije treba da se strogo drµe profesionalnih obzira, uključujući naučne principe i profesionalnu etiku pri donošenju odluka o metodama i procedurama prikupljanja, obrade, pohranjivanju i prezentaciji statističkih podataka.”
Princip 3: Odgovornost i transparentnost
“Da bi se omogućilo ispravno tumačenje podataka, statističke agencije treba da prezentuju statističke informacije u skladu s naučnim standardima što se tiče izvora, metoda i procedura statistike.”
Princip 4: Spriječavanje zloupotrebe
“Statističke agencije imaju pravo da komentarišu pogrešna tumačenja i zloupotrebu statistike.”
Princip 5 : Efikasnost
“Podaci za statističke svrhe se mogu izvlačiti iz svih vrsta izvora, bili oni statističke ankete ili administrativne evidencije. Statističke agencije vrše izbor izvora u odnosu na kvalitet, pravovremenost, cijenu i opterećenost ispitanika.”
Princip 6: Statistička povjerljivost
“Individualni podaci koje prikupljaju statističke agencije za statističko skupljanje podataka, bez obzira da li se odnose na fizička ili pravna lica, moraju biti strogo povjerljivi i upotrebljavaju se isključivo u statističke svrhe. ”
Princip 7: Statistički zakoni
“Zakoni, regulative/pravila u okviru kojih statistički sistemi djeluju moraju se saopćavati javnosti.”
Princip 8: Koordinacija
“Koordinacija između statističkih agencija unutar drµava je od presudne vaµnosti za postizanje konzistentnosti i efikasnosti u statističkom sistemu.”
Princip 9: Međunarodni standardi
“Upotrebom međunarodnih koncepta, klasifikacija i metoda od strane statističkih agencija u svakoj zemlji, promoviše se konzistentnost i efikasnost statističkog sistema na svim zvaničnim nivoima.”
Princip 10: Međunarodna saradnja
“Bilateralna i multilateralna kooperacija u statistici doprinosi poboljšavanju sistema zvanične statistike u svim zemljama.”